Aşırı Terleme Neden Olur?
Dermatolog Dr. Özlem Kaplan
Aşırı Terleme Nedir?
Sıcaklığa veya aktif olarak hareket etmeye bağlı olarak vücudun verdiği tepkiye terleme denir. Aşırı terleme ise normalin dışında hareket ve sıcaklık olmadan da genel veya bölgesel olarak, olması gerekenden fazla terleme durumudur
Hiperhidroz sık terlemeye neden olurken terlemenin kontrol edilmesini de zorlaştırır. Çoğunlukla koltuk altı, avuç içleri, ayak tabanları, yüz, göğüs ve kasık bölgelerinde aşırı terleme görülür. Bazen başka hastalıklar veya anksiyete gibi sorunlar da aşırı terlemeyi tetikler. Sürekli terleme aslında sağlık açısından çok ciddi bir rahatsızlık olmasa da sosyal hayatı olumsuz anlamda etkileyerek ciddi bir sorun haline gelmektedir. İki tür hiperhidroz vardır:
- Primer Fokal Hiperhidroz
- İkincil Hiperhidroz
Aşırı Terleme Neden Olur?
Aşırı terleme türlerinden birincil hiperhidrozun aslında bilinen bir nedeni yoktur. Ancak hastaların büyük bir çoğunluğunda aileden gelen genetik faktörlerin etkisi olduğu görülmektedir.
İkincil hiperhidroza neden olan bazı etkenler vardır. Bunlar ilaçlardan veya başka hastalıklardan kaynaklanmaktadır. İkincil hiperhidrozu tetikleyen nedenler arasında hamilelik, menopoz, anksiyete (kaygı bozukluğu), korku, heyecan, düşük kan şekeri (hipoglisemi), enfeksiyon, fazla çalışan tiroid bezi (hipertiroid), gut, diyabet ve kullanılan bazı ilaçlar bulunmaktadır
Aşırı Terleme Belirtileri Nelerdir?
.jpeg "samsun-sac-dökülmesi-tedavisi")
Aşırı terleme belirtileri terleme türlerine göre değişkenlik göstermektedir. Birincil hiperhidroz şu belirtileri gösterebilir;
- Yirmi beş yaşından küçükken terlemenin başlaması
- Uyku esnasında aşırı terlememek
- Normal yaşantınızı etkileyecek derecede terlemek
- Ailede aşırı terleme hikayesi
- Haftada en az bir kez aşırı terleme atağı
- Vücudun iki tarafında da eşit terleme
- Sebepsiz yere en az altı ay kadar aşırı terlemek
İkincil hiperhidroz ise şu belirtileri gösterebilir;
- Daha çok gece aşırı terleme yaşanır
- Vücudun tamamında aşırı terleme vardır
- Ergenlik dönemi sonrasında terleme başlar
- Genellikle bir hastalık veya ilaç kullanımı sonrasında görülür
Aşırı Terleme Tedavisi Nasıl Yapılır?
Aşırı terleme tedavisi yapılırken kullanılan pek çok yöntem bulunmaktadır. Aşırı terleme tedavisi yapılırken kullanılan pek çok yöntem bulunmaktadır. Aşırı terleme tedavisi yöntemlerinden bazıları şunlardır;
- Kremler: Aşırı terleme tedavisi için kullanılan pek çok yöntem vardır. Öncelikle hastanın durumu teşhis edildikten sonra terlemenin şiddetine göre tedavi yöntemi belirlenir. Eğer terleme çok ileri seviyelerde değil ise basit bir yöntem olan kremlerle çözülebilmektedir. Genellikle gece uygulanan kremler hafif seyreden çok terleme vakalarında düzenli olarak kullanıldığında fayda sağlamaktadır. Ancak ileri boyutlara ulaşmış vakalarda kremler yeterli olmamaktadır.
- Botox:Yıllardır estetik alanında sıklıkla kullanılan botox da aşırı terleme tedavisi için kullanılmaktadır. Bu yöntem aktif olarak terleyen bölgelere toksin enjekte ederek yapılır. Bu toksinler uygulandığı bölgede ter bezlerinin çalışmasına neden olan sinir uçlarının altı ay kadar bir süreyle bloke edilmesini sağlayarak terlemeyi engeller. Herhangi bir yan etkisi yoktur. Birkaç gün içinde kişi işlemin etkisini göremeye başlayacaktır.
- İyontoferez:Aşırı terleme tedavisi için kullanılan yöntemlerinden biri de iyontoferezdir. İyontoferez tedavisi daha çok el ve ayak terlemesi için uygulanır. Terleyen bölgeye düşük voltajda elektrik akımı verilerek ter kanallarının tıkanması sağlanır ve aşırı terleme böylece durur. Uygulama esnasında el ve ayaklarda hafif karıncalanma hissi dışında herhangi bir tehlike veya yan etkisi görülmez. Bir aylık süre içinde haftada beş kez olmak üzere 20 dakikalık seans uygulanarak yapılır. Bu yöntemden başarı elde edebilmek için düzenli olarak seanslara katılmak gerekir. Aşırı terleme tedavisi için kullanılan bu yöntem kalp pili, protez ve platin gibi vücudunda metal bulunan hastalara uygulanmaz.
- ETS (Endoskopik Torakal Sempatektomi):Ets bölgesel terlemede kullanılan en etkili ameliyat yöntemlerinden biridir. Aşırı terlemeye neden olan sempatik sinirler bu ameliyat türü ile kesilir, yakılır veya klipslenir. Ameliyat genel anestezi yöntemi uygulanarak yapılır. Aşırı terleme şikayetinin olduğu bölgeden küçük 1-2 delik açılarak kamera ve ameliyat için kullanılacak aletler yardımı ile sempatik sinirlerin olduğu yere girilerek sinirler klipslenir. Aşırı terleme ameliyatı yaklaşık 45 dakika kadar sürebilir. Hasta, bir gece hastanede gözlem altında kalır ikinci gün taburcu edilir. Aşırı terleme sorununun en kesin çözümü ameliyattır. Geri dönüşü yoktur.
Aşırı Terleme İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Vücudumuzda 5 milyona yakın ter bezi bulunmaktadır. Terleme bazı bölgelerimizde yoğunlaşmaktadır. Bu yoğunluğun en çok olduğu bölge ellerdir. El ve ayak terlemesi sonrasında koltuk altı terlemesi yoğun olarak görülmektedir. Daha sonra yüz, kafa, kasık ve sırtta yoğunlaşmıştır. Terleme yoğun olarak saydığımız bu bölgelerde görülür. Diğer bölgelerde de çok terleme vardır ancak bu bölgelerde olduğu kadar yoğun değildir.
Aslında terleme vücudun doğal soğutma sistemidir ve olağan bir tepkisidir. Çok terleme ise insanın sosyal hayatını kabusa çevirebilir. Aşırı terleme eğer sosyal hayatı ciddi derecede etkileyecek seviyeye ulaşmışsa tehlikeli olabilir. Aynı zamanda başka hastalıkların da habercisi olabilir. Bu yüzden aşırı terliyorsanız muhakkak bir sağlık kuruluşuna başvurun. Muayene olmak için kliniğimizle
Terleme normal fizyolojik bir olaydır fakat aşırı terleme aynı zamanda hiperdidroz olarak adlandırılan bir hastalıktır. Primer hiperhidrozis ve genel hiperhidrozis olarak iki türü vardır. Primer hiperhidroz herhangi bir nedeni olmayan çok terleme türüdür. Genetik kökenlidir. Genel hiperhidroz ise başka bir hastalıktan veya ilaç kullanımından kaynaklanan aşırı terleme türüdür. Hiperhidroz bir hastalık türüdür.
İnsan vücudu metre kare başına her dakika ortalama bir mililitreye kadar terliyorsa normaldir fakat bunun üzerinde görülen terleme aşırı terleme olarak kabul edilir. Fakat kişinin terleme oranını ölçmesi mümkün değildir. Bu yüzden bir hekime muayene olmak gerekir. Bu konuda kliniğimizi arayarak yardım alabilir ve doktorlarımıza muayene olabilirsiniz
- Ailesinde aşırı terleme hikayesi olan kişilerde
- Terlemeye neden olacak başka bir hastalığı olan kişilerde
- Çok fazla baharatlı yiyecekler tüketen kişilerde
- Terlemeye neden olacak ilaç kullananlarda
- Kilo oranı yüksek olanlarda
- Erkeklerde kadınlardan daha fazla görülür
Sorusu çok sık sorulan bir sorudur. Aşırı terleme (hiperhidroz) için bir göğüs cerrahına başvurulmalıdır. Eğer aşırı terleme probleminiz başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa göğüs cerrahı sizi ilgili birime sevk edecektir. Hiperhidroz genellikle cilt ile ilgili rahatsızlıkları tetiklediği için dermatoloji uzmanına da gidilebilir.
Psikolojik bazı olaylar aşırı terlemeye neden olabilmektedir ancak aşırı terlemenin tek nedeni psikolojik değildir. Psikolojik nedenlerden kaynaklanan aşırı terleme (hiperhidroz) türleri arasında anksiyete, panik atak, korku, heyecan yer alır. Bunların dışında psikolojik başka nedenlerden de çok terleme görülebilir. Hastanın muayenesi sonras
Aşırı terleme kişinin sosyal ilişkilerini olumsuz etkilediği için ciddi bir sorundur. Aşırı terleme rahatsızlığı olan kişiler genellikle sorunlarına kesin bir çözüm bulunmasını isterler. Aşırı terlemeye karşı birtakım kremler, losyonlar ve spreyler kullanılmaktadır ancak bunlar kesin çözüm olmamaktadır. Geçici birçok çözüm vardır bunlardan biri de botox yöntemidir. Botox yöntemi de altı ay kadar çözüm olabilmektedir. Hiperhidroz sorununa kesin çözüm ameliyattır. Ameliyat ile aşırı terlemeye neden olan sempatik sinirler kesilerek, yakılarak veya klipslenerek terleme sorunu kesin olarak ortadan kaldırılır. Bu yöntemin geri dönüşü yoktur. Birçok yöntem arasından en kesin yöntem ameliyattır.
Primer hiperhidroz çocukluktan itibaren başlar ve erişkinlik döneminde en üst seviyelere kadar çıkar çok nadiren de olsa kendiliğinden geçebilir.Sekonder hiperhidroz ise başka bir hastalıktan kaynaklandığı için hastalık tedavi edilmediği sürece geçmeyecektir. Hastalık tedavi edildiğinde iyileşebilir.
Aşırı terlemeye hangi yaş aralığında daha sık rastlandığı çok terleme türlerine göre değişmektedir. Birincil hiperhidroza ergenlik öncesi rastlanmaya başlar ve daha çok ergenlik sonrası ilk dönem olan 18 ile 25 yaş arası dönemde görülür. İkincil hiperhidrozise ise genellikle 25 yaşından sonra rastlanmaya başlar.
Normal şartlarda erkekler kadınlara göre daha fazla terlerler fakat aşırı terleme nedenleri genellikle aynıdır. Ancak aşırı terleme de özellikle sekonder hiperhidrozda kadınlar erkelere oranla daha fazla terlemektedirler.
Hamilelikte terleme oranı normal zamanlara göre daha fazladır. Hormonların yükselmesiyle birlikte kan basıncı artar ve buda vücut ısısının artmasına neden olur. Vücut ısı dengesini sağlamak için terlemeye başlar. Bu durum hamilelikte normalden daha fazla terlemeye neden olur.